سیزده تز در باره مارکسیسم – فمینیسم

نوشته‌ی فریگا هاوگترجمه آزاده ارفع شالوده نظریه و عملکرد مارکسیست فمینیستی که توسط فریگا هاگ فرموله شده حاصل یک فرایند جمعی است که در ارتباط با کنفرانس های مارکیسست فمینیست ها سازماندهی شده است. [۱] با مقدمه ای از فریگا هاوگ با توجه به بحران های عمیق سرمایه داری، که علیرغم باز شدن همه دریچه […]

جنبش کارگری و اجتماعی‌سازی وسائل تولید

نوشته‌ی: کارل کُرشترجمه‌ی: کمال خسروی طرح مسئله «مالکیت خصوصی بر وسائل تولید» در نظام اقتصادیِ سرمایه‌داریِ امروز واجد دو نکته‌ی نهفته است: حق اختیار و تصرف بر بازده خالصی که با استفاده و کاربستِ این وسائل حاصل می‌شود؛ منهای همه‌ی مخارجی که برای مواد خام، مزدها، مالیات‌ها و غیره لازم است. (همان‌که مارکس حق غاصبانه‌ی […]

جو بایدن در چه شرایطی بقدرت می رسد؟دشمن بعدی کیست؟

احمد پوری ۱۲ سال پیش اوباما در شرایطی بقدرت رسید که یک جنش توده ای عظیم از امید به آینده درخشان، توان تغییر در میان توده ها براه انداخت! شعار “ما می توانیم” او در اقصا نقاط جهان طنین افکند! جمله دیگر او که در دلهای بیشماری امید به تغییر را زنده کرد نقل قولی […]

خانه تکانی چپ!؟

هلمت احمدیان گفته می شود، چپ ایران محتاج یک «خانه تکانی جدی» است. «خانه تکانی» در سیاست می تواند معانی و منظورهای مختلفی را مد نظر داشته باشد و این تعابیر به این امر برمی گردد که خانه چپ را از چه ارزش ها و مفاهیمی می خواهیم بتکانیم. در این امر تردیدی نیست که […]

درباره‌ی وضعیت کنونی

آلن بدیو، ترجمه: شیدان وثیق مقدمه‌ مترجم «درباره‌ی وضعیت کنونی»۱، متن کوتاهی است از فیلسوف معاصر فرانسوی، اَلَن بَدیو، که در ۲ دسامبر ۲۰۲۰ انتشار داده است. این نوشته‌ی جدیدِ بَدیو، پیرامون اوضاع «جنبش‌ها» و «مبارزات» در جهانِ امروز، در ادامه‌ی اندیشه‌ورزیِ سیاسیِ سال‌های اخیر او قرار می‌گیرد. از جمله می‌توان به دو کار قبلیِ […]

انتخابات امریکا

کاوه آهنگر همیشه در فلسفه‌ی علمی به این نکته اشاره می‌شود که «بروز تضاد در صورت‌های مختلف است». جامعه‌ی سرمایه‌داری امریکا به عنوان آخرین مرحله‌ی تاریخی از جامعه‌ي سرمایه‌داری، دربردارنده‌ و حامل تمام انواع تضادهایی است که در طول تاریخ امکان ظهور دارند. دموکراسی و لیبرالیسم آخرین نوع صورت حکومتی است که در تکامل تاریخی […]

ترامپ، بازندهای گستاخ

مجید دارابیگی نه دنیای سیاست، که دنیای سیاست بازان، دنیای شگفتی هاست و هر بار در گوشه ای از جهان، شگفتی تازه ای به نمایش در می آید. دار و دسته ی هیات های سینه زنی و نوحه خوانی هوادار خمینی در پانزده خرداد سال هزار و سیصد و چهل و دو، در تهران بدنامی […]

رهایش و دشمنانش چالش‌های پیشاروی امر رهایی

شیدان وثیق اِمانسیپاسیون، در جهان کنونی، جنبشی اجتماعی و سیاسی، نظری و عملی، برای رهایی از سه سلطه‌ی اساسی دوران ما یعنی سرمایه‌داری، دولت و مالکیت است. رهایی از همه‌ گونه سلطه‌ها بر طبیعت و بر انسان‌ها که جزئی از طبیعت‌اند. این همه اما برای ایجاد یک شکل زندگانیِ مشترک، مشارکتی و مکفی، در نفی کار […]

انتخابات امریکا و پی‌آمدهای آن برای خاورمیانه

یاسمین میظر مسئله‌ی انتخابات ایالات متحده تا حد زیادی به موقعیت کنونی بحران‌های سرمایه‌داری در سطح جهان مرتبط است. قابل‌تأمل است که سرمایه‌های بزرگ در سطح جهان شامل اغلب شرکت‌های بزرگ، از خودروسازهای بزرگ تا شرکت‌های بزرگ اینترنتی و… در چهار سال گذشته همه با ترامپ مخالف بودند و پیش از این انتخابات هم به‌وضوح […]

مارکس ناشناخته

مارتین نیکلاوس، ترجمه‌ی: حسن مرتضوی توضیح «نقد»: به مناسبت انتشار ترجمه‌ی تازه‌ای از گروندریسه‌ – اثر مهم و بسیار ارزنده‌ی کارل مارکس – به زبان فارسی، «نقد» با انتشار نوشتار پیشِ رو، مجموعه‌ای از جستارها و ارزیابی‌ها پیرامون این اثر را منتشر خواهد کرد. مشارکت پژوهشگران و علاقمندان، از راه تالیف و ترجمه، برای هرچه […]

نگاهی به انتخابات آمریکا

مدیر مسئول نشریه ی حزب کمونیست آمریکا ترامپ از راه بر انگیختن نژاد پرستی، زن ‌ستیزی، اسلام ‌هراسی، و احساسات ضد مهاجران سعی کرده است حمایت بخش ‌هایی از مردم را جلب کند. خبر خوب، اگر خبر خوبی باشد (!)، این است که هواداران او فقط در حدود یک‌سوّم کل رأی‌ دهندگان آمریکایی را تشکیل […]

بیانیه زندانیان سیاسی درباره تحرکات جدید توابین و جمهوری اسلامی

مقاومت زندگی است! از این سنگرها گذر نخواهید کرد! «هنگامی که مدام به شما دروغ می‌گویند، نتیجه این نیست که شما این دروغ‌ها را باور می‌کنید؛ بلکه این است که دیگر هیچ‌کس به هیچ‌چیز باور ندارد. مردمی که دیگر نتوانند چیزی را باور کنند، نمی‌توانند نظری هم داشته باشند. نه تنها از توانایی اقدام به […]

طبقات در سرمایه‌داری در سطوح میانجی و انضمامیِ تحلیل

فرهاد نعمانی و سهراب بهداد اشاره: بخش حاضر، پایان‌بخش رساله‌ی «اقتصاد سیاسی طبقه و دولت در کشورهای سرمایه‌داری درحال‌توسعه» است. این بخش‌ها در ارتباطاتی متقابل با یکدیگر، شالوده و چارچوبی عمومی برای بررسی جنبه‌ی اقتصادی ساختار طبقاتی و کمیّ‌سازی تقریبی آن در یک جامعه‌ی مشخص سرمایه‌داری، در مقطع زمانی خاص و نیز در طول زمان ارائه […]

سیستم سرمایه داری دلیل ویرانگری پاندمی کرونا در آمریکاست

این سیستم سرمایه داری، سیستمی است که به طور منحصر به فردی در تأمین سلامت عمومی ناتوان است، و از آنجا که مراقبت از سلامت عمومی خواسته اساسی جامعه های بشری است، آنچه پیش آمده نشانه رد صلاحیت عمیق سرمایه داری است. به طور خلاصه می توان گفت: تولید میلیونها ماسک، دستکش یا دستگاه تنفس، […]

اپوزیسیون راست و پیمان نوین رضا پهلوی

«پیمان نوین» رضا پهلوی تلاشی دیگر برای سر و سامان دادن به صفوف ارتجاع سرمایه با هدف اعاده نظم سرمایه داری است. ایران در تب سرنگونی خواهی میسوزد، نفرت انباشته شده در جامعه بی حد و حصر است، طبقه کارگر و مردم زحمتکش در منگنه بیماری و فقر و فلاکت و استبداد با اعتراض و […]

بحران انتخاباتی آمریکا؛ اولین مناظره ترامپ و بایدن

تقی روزبه انتخابات آمریکا اهمیت فراکشوری دارد و به همین دلیل نگاه همه کشورهای جهان به آن دوخته شده و در همین رابطه مناظره ها نیز بخاطرتأثیرات محتملشان بر آٰراء مورد توجه عمومی است. مناظره اول چهارسال پیش ۸۴ میلیون نفر بیننده مستقیم در خودآمریکا داشت. گرچه فی الواقع این یک جنگ تمام عیارتبلیغاتی است […]

نیکوکاری فریبکارانه در شرایط نابرابرانه

عبدالرحمن نجل رحیم ـ مغز پژوه هر چه بیشتر از بحران جهانی همه گیری کرونا می گذرد، چهره زشت بی عدالتی اجتماعی نمایان تر می شود. ابتدا اینطور تبلیغ می شد که ویروس کرونا، ثروتمند و فقیر، دارا و ندار، صاحب منصب و بی منصب نمی شناسد و همه احاد جامعه را بدون تبعیض و […]

بازیگران دو قطب!

اردشیر قلندری مادام که افراد فرا نگيرند در پس هر یک از جملات، اظهارات و وعده و وعيدهای اخلاقی، دینی، سياسی و اجتماعی منافع طبقات مختلف را جستجو کنند، در سياست همواره قربانی سفيهانه فریب و خودفریبی بوده و خواهند بود. طرفدار رفرم و اصلاحات تا زمانی که پی نبرند که هر مؤسسه قدیمی، هر […]

در ایران، جدائی دین از دولت، پانسمانی است که عفونت را می پوشاند

شهاب برهان یکی از عرصه های استراتژیک در فردای جمهوری اسلامی، تکلیف دین و نهادهای دینی است، چرا که بعد از جمهوری اسلامی، موقعیت مذهب شیعه و نهادهای اسلامی، چه بخواهیم و چه نه، بازگشت به وضعیت پیش از انقلاب نخواهد بود. ما باید برای لائیسیته تبلیغ و تلاش کنیم، اما خطاست اگر آنچنان که […]

رسانه‌ها منافع چه کسانی را بازتاب می‌دهند؟

بخشی از کتاب How the world works نوشته‌ی نوام چامسکی ترجمه‌ی ایران آزاد رسانه‌های خط اصلی شرکت‌های بزرگی هستند که توسط شبکه‌ی شرکت‌های بزرگ‌تری تصاحب شده‌اند و با هم در ارتباط هستند. مثل دیگر شرکت‌ها، آن‌ها هم محصولی را به بازار می‌فروشند. در این جا بازار (خریداران)، تبلیغ‌کنندگان هستند؛ یعنی همان کسب و کارهای دیگر. […]

رهبران پوپولیست بند را آب داده‌اند

گفت‌وگو با نانسی فریزرترجمه‌ی شیرین کریمی باسکار سونکارا: برای شروع بگویید چه چیزی شما را ترغیب کرد درباره‌ی نولیبرالیسم پیشرو بنویسید؟ معلوم است که افراد زیادی این اصطلاح را به کار می‌برند. از نگاه شما این روند بیشتر در محیط‌های دانشگاهی ریشه دارد یا جاهای دیگر؟ نانسی فریزر: راستش سال‌هاست با این مفهوم دست‌ و […]

چین، از کمونیسم تا سرمایه‌داری

کاوه آهنگر چین کجا بوده؟ اکنون در چه وضعیتی است؟ به کجا میرود؟ و چرا؟ بعد از جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۸، در اجتماع حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی فریاد استالین بلند شد که «رفقا! بزرگ‌ترین دشمن حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی چیزی نیست جز بروکراسی حزبی و بروکرات‌هایی که در گلوگاه‌های حزب […]

چرا من نقاش شدم و برادرم قصّاب؟!

کاوه آهنگر ۱. منشاء و ریشه تفاوت‌های فردی حتی در شرایط یکسان کجاست؟ ۲. دلیل رفتار و عملکرد جمعی یکسان در قبال مسائل و حوادث اجتماعی و سیاسی از کجا نشأت می‌گیرد؟ ۳. فلسفه ایده‌آلیستی و فلسفه علمی هر کدام چه پاسخ هایی برای پرسش‌های فوق دارند؟ ۴. پیشرفت‌های علمی امروزی و پراتیک اجتماعی برای […]

اوضاع کنونی آمریکا و سرمایه داری جهانی

کاوه آهنگر سرمایه‌داری، سرمایه‌دار، و فرهنگ سرمایه‌داری از واژه تضاد طبقاتی متنفر است. چون به خوبی می‌داند که نتیجه تضاد، حرکت، تغییرات، و انقلاب است، یعنی عروج به مرحله‌ای نوین. از افتخارات سرمایه‌داری این است که، امروزه سرمایه جهانی شده است، به قطع و یقین چنین است. چون در هیچ نقطه ای از کره زمین […]

هستی شناسی انسان در فلسفه‌ی علمی

کاوه آهنگر در روزگار نخستین پیدایش انسان بر روی صحنه‌ی گیتی، کار به عنوان اساسی‌ترین عامل موجب تغییر و تحول در طبیعت و خود انسان شد. خصلت‌های کار انسانی به قرار زیر بود: الف- منظور از کار یک روند جمعی است. انسان منفرد که بتواند به تنهایی کار و زندگی کند، نه وجود داشته و […]

خطر تشکل‌های سازش طبقاتی (کورپورات) در کشور ما

هدایت سلطان زاده یادداشتی کوتاه در این زمینه این نوشته حدود سی سال قبل در « راه کارگر تئوریک » شماره ۳ منتشر شده است و بنابراین از ضعف ها و نقصان های زیادی ازنظر خواننده امروز ممکن است برخوردار باشد. با توجه به منابع محدود حتی در کتابخانه های بزرگ در پاریس یا لندن […]

کار را دموکراتیک، کالازدایی و با محیط زیست سازگار کنید

بیانیه‌ی سه هزار استاد دانشگاه و دانشمند از صدها دانشگاه جهان: کار را دموکراتیک، کالازدایی و با محیط زیست سازگار کنید بيش از سه هزار استاد دانشگاه و دانشمند از سراسر جهان با انتشاربيانيه ی مشترکی با عنوان کار را دموکراتيزه کنيد، کار را کالازدايی کنيد، کار را پاک سازی و با زيست محيطی سازگار […]

بورس یا غارت توده‌ها

مقدمه ی جلد اول کاپیتال و جلد اول کاپیتال برای برای مارکسیست‌ها بیشترین آشنایی را دارد چون در آن به وضوح به استثمار نیروی کار از طرف سرمایه‌داران پرداخته می‌شود و در آن به خوبی شرح داده می‌شود که چگونه نیروی کار کارگران بدل به کالایی برای فروش می‌شود که در بازار از طرف سرمایه‌داران […]

ضرورت کنش جمعی برای غلبه بر تنگنای جمعی ناشی از کرونا

دیوید هارویترجمه‌: حسین رحمتی بحران ناشی از بیماری همه گیر کرونا فرصتی برای ما است که دو باره در مورد ایده مارکس در باره آزادی بشر فکر کنیم. همانطور که دیوید هاروی در اين مقاله می نویسد، اقدامات اضطراری برای عبور از این بحران نیز به ما نشان می دهد چگونه می توان جامعه دیگری […]

آیا بشر به این فاجعه نیاز داشت؟

علی کشتگر سه‌شنبه ۱۷ مارس در فرانسه قرنطینه عمومی آغاز شد. خانواده ما قرار بود مثل هر سال مراسم چهار‌شنبه‌سوری را در محوطه حیاط خانه برگزار کند. البته این ‌بار با حفظ فاصله و رعایت نکات لازم بهداشتی تا اگر یکی از ما از بد حادثه به ویروس آلوده شد، به دیگران ندهد. چهار‌شنبه‌سوری غریبی […]

آزادی، عدالت، حق مالکیت؛ سه موضوع اصلی جهان

کاوه آهنگر امروزه صاحب‌نظران و اندیشمندان انسان‌دوست، بر سر سه موضوع درباره‌ی جهان و از جمله ایران تأکید می‌ورزند و تلاش دارند تا ماهیت آنها را روشن سازند. این سه موضوع عبارتند از آزادی،‌ عدالت و حق (مالکیت). در هیچ دورانی از تاریخ بشریت، انسان‌ها به مانند امروز از این آفریده‌ خود، یعنی جامعه‌ی سرمایه‌داری […]

سیاست ضد سرمایه‌داری در زمانه‌ی کرونا

دیوید هارویترجمه: پریسا شکورزاده شکل مارپیچی انباشت سرمایه‌ی بی‌حد و حصر از یک بخش جهان تا بخش‌های دیگر در حال فروریزی درونی است. تنها چیزی که می‌تواند آن را نجات دهد دولتی است که تأمین بودجه کند و مصرف‌گرایی گسترده‌ی از هیچ زاده‌شده را تشویق کند. این کار نیازمند سوسیالیستی شدن تمام اقتصاد برای مثال […]

فاجعه جهانی کرونا نشانه شکست و درماندگی نظام سرمایه داری

شیوع ویروس کرونا و تلفات تراژیک تاکنونی آن، یکبار دیگر نشان داد که نظام سرمایه داری با پایه ای ترین حقوق فردی و اجتماعی انسان امروز از جمله حق سلامتی و حق حیات در تناقضی مهلک قرار دارد. این فاجعه، رعدی در آسمان بی ابر نبود. از قبل مشخص بود یعنی باید مشخص می بود […]

کرونا، تعهد طبقاتی «آنها» و بیداری «ما»

ایرج فرزاد سوسیالیسم واقعی در جریان بحران کرونا، نه تنها در برابر سرمایه داری در انتزاع، و یا آن «اردوگاه تحت استبداد شرقی پیمان ورشو و بمب اتم»، که در مقابل «بربریت» مزوًرانه ترین، پنهان ترین و دمکراتیک‌ترین استبداد بی رحم و شفقت سرمایه داری در قبال شهروند دنیای مدنیت غربی، در قاره و آنسوی […]

ریشه‌های نفاق و تفرقه؛ مبانی وحدت و انسجام

کاوه آهنگر ۱. سیستم سرمایه‌داری و رژیم‌های خودکامه‌ی منبعث از این ساختار، چه نقشی در ایجاد تفرقه بین اردوگاه کار دارند؟۲. امپراطوری رسانه‌ای استعماری و استثماری در ایجاد نفاق به چه شیوه‌ها و به کدام شعارها متوسل می‌شود؟۳. انکارکنندگان مبارزه‌ی طبقاتی در متلاشی کردن تشکل‌ها، تحزب‌ها و یکپارچگی توده‌ها از چه سابقه‌ی تاریخی برخوردارند؟۴. آیا […]

الیناسیون؛ از خود بیگانگی

کاوه آهنگر متافیزیک ممکن می‌پنداشت که این «انسان» که از آن به صورت «من» یاد می‌کنیم امری یگانه و بی‌تغییر است که چون گویی (کره‌ای) یکپارچه و تو پر است که ویژگی‌های انسان از قبیل حسادت، غرور، خسّت و دیگر طبایع چون یک نقشه‌ی جغرافیایی بر آن نقش شده است. این گوی بی تغییر از […]

جهانی‌سازی، انباشت سرمایه و خشونت علیه زنان

نوشته‌ی: سیلویا فدریچیترجمه‌ی: فاریا اسدی دورنمای بین‌المللی و تاریخی از گسترش شکل‌های جدید ساحره‌کشی در مناطق مختلف جهان تا افزایش شمار زنانی که در سراسر جهان کشته می‌شوند، شواهدی پیش چشم می‌آید که جنگ جدیدی علیه زنان برپا شده است. انگیزه‌های آن چیست و چه منطقی در پس آن است؟ من با تکیه بر آثار […]

سال ۲۰۲۰ میلادی مبارک باد!

در سال نو میلادی امسال، دو دهه اول قرن بیست و یکم، در شرایطی سپری می شود که نظام سرمایه داری جهانی دستخوش بحران های ساختاری چند جانبه و مرکبی است که در نتیجۀ آن زندگی اکثریت عظیم مردمان در کشورهای گوناگون را به تباهی کشانده، جنگ افروزی بی مهار را گسترش داده و محیط […]

بر علیه سرمایه‌داری

جری کوهن، دارای دکترای سیاسی و استاد دانشگاه‌هایی در بریتانیا، در این بحث که حدودا در اواخر دهه‌ی ۸۰ میلادی انجام داده است به این موضوع پرداخته که سرمایه‌داری چگونه مردم را از حق طبیعی‌شان از منابع این جهان محروم می‌کند نیازهای بنیادین انسان‌ها را ناکام می‌گذارد. فایل ضمیمه شده برگردان فارسی گفته‌های اوست.

کار بی‌ثبات، توضیحی مارکسیستی

مکس کلینترجمه نسرین ابراهیمی بی ثباتی یا گاه به گاهی شدن کار، انحرافی از سرمایه داری نیست بلکه نتیجه منطقی سیستم مبتنی بر سود است. کار بی ثبات محصول روند درونی سرمایه‌داری است که کارل مارکس در ۱۵۰ سال پیش آنرا شرح داد. مارکس در «کاپیتال» اولین بخش از کار اساسی در رابطه با اقتصاد […]