نیما یوشیج – بزرگمردی ناشناخته

امید نیک امروز در بین جوانان نام نیما آشنا و کار و عظمتش اما ناآشناست. شاید به خاطر این که، صورت شعرش برای کسانی که زحمت دانستن ادبیات فارسی و به ویژه شعر سبک خراسانی را به خود نداده باشند، پیچیده و نامفهوم است و شاید به خاطر واژه‌هایی که طرز استعمال جدید یافته‌اند و […]

ارزیابی از انقلاب «زن، زندگی، آزادی»

امید نیک (کاوه آهنگر) بخش دوم آیا این انقلاب ادامه خواهد یافت یا خیر؟ پایان انقلاب از همان قاعده‌ای پیروی می کند که لنین برای آن نوشت: «وقتی که بالایی‌ها نتوانند حکومت کنند و پایینی‌ها دیگر نخواهند مثل گذشته زندگی کند، انقلاب به پیروزی نهایی خود می رسد». در ادامه شرایط ادامه یافتن این انقلاب […]

دو گزارش از یک واقعیت

کاوه آهنگر شکست آلمان فاشیسم در جنگ جهانی دوم بعد از پایان جنگ جهانی دوم و شکست آلمان هیتلری، چرچیل و روزولت، جام پیروزی خود را به سلامتی و ستایش از آزادی و دموکراسی بلند کردند و شکست نازیسم را به دلیل اتحاد جهان آزاد در مقابل آلمان هیتلری اعلام کردند و تا آن اندازه […]

ماركسيسم يك شريعت نيست، حقيقت علمی است

ماركسيسم يك شريعت نيست، حقيقت علمى، اعتبار خود را از ميزان انطباقش‏ با واقعيت كسب مى‌كند. محمدرضا شالگونی اگر ماركسيسم تا كنون با وجود آوار رديه‌ها و انتقاداتى كه دائماً بر سرش‏ مي‌ريختند، بارورتر شده و نفوذ گسترده‌اى يافته، بخاطر برخوردارى از حمايت پاره‌اى از طرفدارانش‏ آسيب‌هاى فراوانى ديده است. زيرا ماركسيسم قبل از هر […]

کشف حرکت جدید تاریخ، حرکت از جزئی به کلی و پایان عمر دیکتاتورها

کاوه آهنگر یازده روز از حمله نیروهای نظامی پوتین به اکراین می‌گذرد ومردم اکراین به طور یکپارچه در مقابل ماشین جنگی وجهنمی پوتین ایستاده‌اند. حدود یک ماه پیش بود که مردم قزاقستان بر علیه دیکتاتور حاکم بر آن کشور خروج و شورش کردند و با دادن هشت هزار کشته به کمک همین پوتین سرکوب شدند. […]

قانون دیالکتیکی تبدیل کمیت به کیفیت

کاوه آهنگر در تاریخ فلسفه دیالکتیک نکته‌ای بسیار مشهود است که موجب مباحث بسیار شده است. بذر یا دانه‌ی بلوط را به دو نفر متفاوت نشان می‌دهیم؛ یک نفر انقلابی و یک نفر محافظه‌کار؛ فرد انقلابی در این دانه درخت بلوط را می‌بیند و محافظه‌کار همان بذر خالی را می‌بیند که می‌شود آن را آرد […]

آرامش دوستدار و پرسشِ پرسایی

محمدرضا نیکفر پس از انقلاب بلافاصله بحث درگرفت درباره‌ی زمینه و علت‌های آن و آنچه به بار آورد. بحث‌ها عمدتاً در سطح سیاسی بودند، همراه با اشاره‌هایی به جامعه. گروهی از شکست انقلاب سخن می‌گفتند، گروهی دیگر از تداوم آن یا لزوم تلاش برای پیش بردن آن و رساندنش به مرحله‌ای بالاتر. گروهی می‌گفتند انقلاب […]

در مورد افغانستان

کاوه آهنگر ضرورت یعنی ” وحدت امکان و واقعیت ” هگل وقایع افغانستان هنوز برای ناظرین و به ویژه روشنفکران و از جمله روشنفکران جناح چپ جای تعجب دارد که چگونه حکومتی با پشتوانه مالی و نظامی، ارتشی با سیصد هزار سرباز و بیش از صد میلیارد دلار اسلحه، یک شبه فروریخت .. این سردرگمی […]

بحران هویت در روشنفکر دینی

کاوه آهنگر هم چنان که فلسفه‌ی علمی نشان داده است، هویت افراد در جامعه‌ی جدید و بروز سرمایه‌داری به عوامل زیر مربوط می‌شود: نخست نوع شرکت انسان در امر تولید که برای همه یکسان است. چون همه‌ی آدمیان در حل تضاد بین انسان و طبیعت توسط کار شرکت دارند و چون امری کلی است استثناءپذیر […]

کهنه رو به مرگ است و نو ناتوان از زاده شدن

نانسی فریزر ترجمه‌ی شیرین کریمی این روزها سخن گفتن از «بحران» می‌تواند انگِ یاوه‌گویی بخورد، چراکه ابتذال این اصطلاح برآمده از لفاظی‌های سطحی بی‌پایان است. ولی شکی نیست که امروز با بحران روبه‌رو هستیم. اگر این بحران را دقیق مشخص کنیم و پویایی متمایز آن را بشناسیم، بهتر می‌توانیم بفهمیم چه چیزی برای گذر از […]

گوشه‌هایی از تاریخ فلسفه‌ی ایران – شیخ محمود شبستری

به کوشش کاوه آهنگر شیخ شبستری در شبستر، یکی از قصبه‌های تبریز به دنیا آمد (۶۸۷ – ۷۲۰ ه.ق.). با حمله‌ی مغول به ایران تقریباً رشد نیروهای مولد به صفر می‌رسد و در این خانه‌خرابی که به بار آمد تصوف و عرفان به اوج خود می‌رسد. پس از دوران استیلای مغولان است که ما با […]

«تضاد معیار حقیقت است»

کاوه آهنگر «تضاد معیار حقیقت است، معیار اشتباه نبودن تضاد است» با صدور این حکم توسط هگل در سال ۱۸۰۱، خبر از تولد نظامی فلسفی داده شد که بالاترین نظام فلسفی در تاریخ علمی ما می‌باشد؛ که حاصل جمع تمام دست‌آوردهای اندیشه دیالکتیکی نوع بشر می‌باشد. در تمام آثار بنیان‌گذاران فلسفه‌ی علمی و حتی در […]

تضاد و دیالکتیک در تبیین و تفسیر انقلاب ۵۷

«فلسفه را باید بر سر بازار آورد.» سقراط ◾️چرا مردم و زحمت‌کشان ایران در موقعیت کنونی قرار گرفته‌اند؟ و چرا ما اینجاییم؟◾️از نقطه نظر فلسفه علمی، تضاد چیست؟ و رابطه آن با دیالکتیک کدام است؟◾️آیا حل هرتضادی لزوما به طرف پیشرفت و تعالی است؟◾️درچه شرایطی و در کدام توازن قوا حل تضاد جهت قهقرائی و […]

ساختار اقتصادی سرمایه‌داری در سطح ناب و طبقات همپای آن

فرهاد نعمانی و سهراب بهداد اقتصاد سیاسی طبقه و دولت در جوامع سرمایه‌داری (بخش دوم) در نخستین بخش این سلسله‌گفتارها درباره‌ی جنبه‌ی روش‌شناختی تعیّن دیالکتیکی و سطوح انتزاع سخن گفتیم. براساس این دو ابزار نظری، در بخش حاضر به‌عنوان نخستین گام در تقریبِ جهان‌ واقعی انضمامی، به تشریح نخستین سطح انتزاع و جنبه‌ی اقتصادی ساختار […]

مفهوم، دایره‌ی دایره‌ها (۲)

ادامه‌ی نوشتار «مفهوم، دایره‌ی دایره‌ها (۱)» مارکس در مطالعه جامعه سرمایه‌داری از یک مفهوم کانکرت به عنوان کالا استفاده می‌کند و با سیر تحولات آن سیر تحولات اجتماعی ناشی از آن را معلوم می‌سازد. و این دور گردش بی پایان در جامعه سرمایه‌داری ادامه پیدا می‌کند. در این دور گردش نکات زیر جالب توجه است. […]

تعیّن دیالکتیکی و سطوح انتزاع – انضمام در بررسی طبقات اجتماعی

طبقه مفهومی کانونی نزد مارکس است، اما او در فصل ناتمام پنجاه‌ودوم سومین جلد سرمایه فرصت نکرد تبیین جامعی از طبقه ارائه کند. اگرچه وی در سرمایه و در مطالعات سیاسی درخشانِ انضمامی‌تر درباره‌ی جنگ داخلی و مبارزه‌ی طبقاتی در فرانسه، اشارات دقیقی به جنبه‌های مختلف مفهوم‌پردازی طبقه دارد. اقتصاد سیاسی طبقه و دولت در […]