شرایط اضطراری و شرایط عادی در انقلابات

همایون سپهوند آیا قوانین، مقررات، ضوابط و نهاد‌ها وتشکل‌هایی که در شرایط اضطراری یک انقلاب، بنا به ضرورت ونیاز شرایط خاص، شکل گرفته‌اند، قابل تعمیم به شرایط عادی و پایدار هستند؟ شرایط اضطرای بنا به تجربه‌ی تاریخی به شرایطی گفته می‌شود که بقول لنین: «پایینی‌ها نمی‌خواهند و بالایی‌ها نمی‌توانند به روش قدیم حکمرانی کنند»؛ یا […]

زمینه‌های عینی و ذهنی شکل‌گیری شعارهای محوری در انقلاب‌ها

همایون سپهوند در هر انقلابی چه در ایران و چه در جهان، ممکن است تا چند صد شعار تولید شود و توسط معترضین در کوی و برزن سر داده شود. صرف نظر از شکل شعار‌ها که می‌تواند کوتاه، قصار، شعرگونه، ریتمک و… باشد (که موضوع این نوشته نیست)، از نظر محتوای ومضمون شعار‌ها را می‌توان […]

رسالت رنسانس ایرانی فروپاشی دیکتاتوری اسلامی!

علی کشتگر آنچه در ایران می گذرد یک تحول عمیق اجتماعی بی سابقه در همه تاریخ چند هزار ساله ایران است، که هدف آن دگرگونی انقلابی در همه حوزه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و به تبع آن رهایی زن از تمام قید و بندها و محرومیت ها، تبعیضات و سنت‌های مبتنی بر دین خوئی […]

ایران؛ اندیشه بر منطق دگرگونی‌

زن، زندگی، آزادی: آغاز یک انقلاب؟ در ایران چه می‌گذرد – ۲ محمدرضا نیکفر در ایران چه می‌گذرد؟ آیا جنبش “زن، زندگی، آزادی” طلایه‌ی یک انقلاب تازه است؟ با چه درس‌هایی از انقلاب گذشته پا در مسیر تازه بگذاریم؟ برگرفته از رادیو زمانه در یادداشت پیشین طرح شد که جنبش “زن، زندگی، آزادی” به لحاظ مضمون اساسی خود، […]

زن، زندگی، آزادی: کرامت و امید

در ایران چه می‌گذرد – ۱ محمدرضا نیکفر در ایران چه می‌گذرد؟ جنبش چه زمینه‌‌ای دارد و به این اعتبار از چه نیرویی برای پیشروی برخوردار است؟ آینده‌ی آن قابل پیش‌بینی است؟ برگرفته از رادیو زمانه جنبشی که شعار شاخص آن «زن، زندگی، آزادی» است، چنان برآمدی یافت که بیشتر شهرهای کشور را فراگرفت. لایه‌های […]

نقش کلیدی سلطنت طلبان در دو کودتا و ملاخور کردن انقلاب ۵۷

۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سالروز کودتایی ارتجاعی است که عقربه های تاریخ ایران را باز هم به عقب کشید تا آرمان آزادی و رهایی همچنان یک رویا باقی بماند. در چنین روزی خاندان پهلوی خشمگین از آزادی های سیاسی نسبی در جامعه و غلیان جنبش های کارگری، دهقانی، زنان و روشنفکران، و نیز حامیان امپریالیست رژیم […]

به مناسبت خاموشی هوشنگ ابتهاج (سایه) یادی از او و یادآوری هایی در باره او

با درگذشت هوشنگ ابتهاج (ه. الف. سایه) شعر معاصر فارسی یکی از خداوندگاران درخشان خود را از دست داد. سایه یکی از نخستین شاعران همگام شده با نیما یوشیج (سرچشمۀ جریان اصلی شعر معاصر فارسی) و در عین حال یکی از تواناترین غزل سرایان سرزمین ماست. همین دلبستگی او به شعر غنایی او را به […]

بدیل سازی، فقر کنش، درس های انقلاب بهمن و چه نبایدکردهای آن!

تقی روزبه مدت هاست که تعمیق بحران همه جانبه اقتصادی و سیاسی و تشدید بن بست و شکاف های حاکمیت، و تسخیرخیابان ها با اعتراض های بی وقفه معلمان و کارگران شاغل و بازنشستگان و پیمانی ها و تهیدستان و جوانان، با فرایند دوقطبی کردن جامعه علیه نظام و انزوای پرشکوه آن، حاکمیت را در […]

سراب وحدت برسر ناخواسته‌ها

احمد سیف وحدت بر سر نخواستن‌ها- به یک معنا تازه اول بدبختی ما بود. یعنی کسانی شاه را نمی‌خواستند چون دوست داشتند خودشان «شاه» شوند، اما چپ‌ها و ملیون و دیگران اگرچه در نخواستن شاه با رهبران مذهبی هم‌داستان بودند ولی چیز دیگری می‌خواستند. بخش عمده‌ای از بدبختی این بود که به‌واقع نمی‌دانستند چه می‌خواهند؟ […]

رویداد ۱۶ آذر، شرافت سیاسی، یا امتیاز خواهی!؟

علی کشتگر ضمن تشکر از امیر ممبینی که مرا با گفته های محبت آمیز و منصفانه اش نواخته مقاله اخیر وی درباره “انشعاب و بیگانگی” که در سایت اخبار روز منتشر شد و تحریفات و مقایسه های نادرستی درباره رویداد ۱۶ آذر در آن بود، در من این انگیزه را تقویت کرد که پاسخ صریح […]

سندروم انقلاب بهمن و ضرورت بازسازی مفهوم انقلاب! (بخش اول)

تقی روزبه ناکجاآباد گذشته در برابر حال و آینده و پرسش های پاسخ نگرفته پس از گذشت ۴۳ سال از انقلاب بهمن، بنظر می رسد هنوز هم تبیین درخوری از آن و پی آمدهایش که حداقل بخش مهمی از جامعه ایران را قانع کند و بتواند مبنای رهیافتی برای خروج از باتلاق کنونی بشود صورت […]

اختاپوسی که گرفتار آن شده‌ایم کیست!؟

هرمزی برگرفته از jebhemelli.info همه چیز از دهه ۴۰ و در تشکیلاتی به نام موُتلفه آغاز شد. موُتلفه تشکیلات تجار مرتجع ‏بازار بود. حجره‌نشین‌هایی با ریش‌های توپی، تسبیح شاه مقصود و انگشتر‌های عقیق، که ‏به گفته خودشان نخستین و تنها حزب سیاسی “اهل تقلید” را بنا نهادند. آنها سنت‌گرا، ‌‏”متشرع” و متهعد به تقلید از مراجع […]

بە نام احیای “جمهوریت نظام”علیە بدیل جمهوریخواهی!

صادق کار در سالگرد ٤٣ سالگی انقلاب و در شرایطی کە بحران های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی رژیم آزادی کش و عدالت ستیز را در میان گرفتە و نفس آن را بە شمارش انداختە است و مردم در تقلای کنارزدن حکومت و انداختن طرح نوعی بە جای این رژیم فاسد و پلید هستند، جریانات موسوم […]

انقلابی دیگر در راه است!

انقلاب مرد! زنده باد انقلاب! در حالیکه کابوس شکست انقلاب ۱۳۵۷، همچنان بر ذهن ها سنگینی می کند؛‌ در سالگرد آن انقلاب خونین ، اعتصابات ، تظاهرات وتجمعات معلمان و بازنشستگان و پرستاران و کارگران، بر موجی از مطالبات بر حق اجتماعی و تنفر عمومی از حکومت بر آمده از شکست انقلاب ایران در حال […]

به مناسبت سالگرد انقلاب ۵۷

برگرفته از کتاب داغ آزادی پس از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ و فروپاشی رژیم پادشاهی ایران به دست مردم پاسخ به سؤالات زیر در دستور کار روز نهادها وگروه های سیاسی شرکت کننده در انقلاب قرار می گیرد. ۱. آیا باید رهبری انقلاب توسط خمینی پذیرفته شود؟۲. آیا مضمون و محتوای تضاد خمینی با دیکتاتوری شاه […]

خمینی بزرگترین پدیده بیداری قرن

اگر چه دیر آمد اما با زنگ بیداری آمد. پیرمردی به اسم خمینی بزرگترین جراغ های روشنفکری را نه تنها در خاورمیانه بلکه در جهان روشن نمود. خمینی بزرگ مردی که به تنهایی توانست نه فقط تمامیت اسلام را زیر سوال ببرد بلکه فاتحه تمام ادیان را بخواند. وی با نهضت خود آنچنان بیداری در […]

نقش پررنگ گفتمان چپ در جنبش دانشجویی از شاه تا شیخ

گرامی باد شانزده آذر روز دانشجو روز دانشجو یادآور یکی از هولناک ترین ایام تاریخ معاصر ایران است. دوران سرکوب و خفقان بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ . کودتایی که در آن بخشی از ارتش به سرکرده گی زاهدی و جمعی از لمپن – لات های تهران به سرکرده گی شعبان بی مخ، با […]

آرامش دوستدار و پرسشِ پرسایی

محمدرضا نیکفر پس از انقلاب بلافاصله بحث درگرفت درباره‌ی زمینه و علت‌های آن و آنچه به بار آورد. بحث‌ها عمدتاً در سطح سیاسی بودند، همراه با اشاره‌هایی به جامعه. گروهی از شکست انقلاب سخن می‌گفتند، گروهی دیگر از تداوم آن یا لزوم تلاش برای پیش بردن آن و رساندنش به مرحله‌ای بالاتر. گروهی می‌گفتند انقلاب […]

نه به جمهوری اسلامی هم استراتژی هم تاکتیک!

(نقدی بر سیاستهای ما در انقلاب بهمن ۵۷) ۱- پیش گفتار: در کنار انقلاب مشروطیت، ” انقلاب بهمن” یکی از مهمترین رویدادهای اجتماعی- سیاسی قرن بیستم در ایران و منطقه بود که سیمای جغرافیای سیاسی منطقۀ خاورمیانه را دگرگون کرد. این انقلاب جنبش اجتماعی عظیمی بود که اکثریت مردم کشور ما را، از قشرها و […]

هبت اله معینی چاغروند با نام سازمانی همایون و اخلاق سیاسی

علی کشتگر می گفت: فلسفه پیدایش سازمان نه مشی چریکی بود، نه صرفا پاسخ به بی عملی حزب توده و ضرورت مبارزه فعال با رژیم. مساله اصلی و گوهری که تولد سازمان و ادامه حیات آن را تبیین می کند ضرورت حضور چپ مستقل و قائم به ذات است. چپی که بتواند در شرایط مشخص […]

بحران هویت در روشنفکر دینی

کاوه آهنگر هم چنان که فلسفه‌ی علمی نشان داده است، هویت افراد در جامعه‌ی جدید و بروز سرمایه‌داری به عوامل زیر مربوط می‌شود: نخست نوع شرکت انسان در امر تولید که برای همه یکسان است. چون همه‌ی آدمیان در حل تضاد بین انسان و طبیعت توسط کار شرکت دارند و چون امری کلی است استثناءپذیر […]

بازتاب انقلاب ۵۷ در صف‌بندی نیروهای سیاسی امروز

کاوه آهنگر یکی از جالب‌ترین جنبه‌های انقلاب ۵۷ در این است که شرکت‌کنندگان در این انقلاب اکنون زنده‌اند و علاوه بر این که حافظه‌ی تاریخی آن‌ها از این چهل و چند سال با خبر است، از تاریخ پیش از انقلاب هم آگاهی دارند. به همین جهت این دو بخش آگاهی اکنون با یکدیگر تلاقی کرده‌اند. […]

سالگرد انقلاب بهمن؛ خانه از پای بست ویران است

برآمد هیولای فاشیسم اسلامی نه در آسمان بی ابر بلکه در شرایط خاص و بر بستری بود که رژیم محمد رضا شاه بوجود آورده بود، استبدادی که در زمینه آزادیهای سیاسی هیچ حقی را برای آحاد جامعه برسمیت نمی شناخت بطوریکه حتی احزاب دست ساخت خود را تعطیل و با تاسیس حزب « رستاخیز » […]

ویژگی موقعیت کنونی: چالش‌ها و فرصت‌ها در دوره‌ای سرنوشت‌ساز

تهمورث آزادیخواه هر دوره ای مانند دوره کنونی یا دوره موقعیت انقلابی ضرروتاً به انقلاب و یا حتی دگرگونی های سیاسی واجتماعی پیشرو نمی انجامد. اما بی تردید هر موقعیت انقلابی سرشار از فرصت های تاریخی بی همتائی است که هرچند دهه یک بار پدید می آید و در صورت آماده بودن طبقه انقلابی و […]

بیانیه زندانیان سیاسی درباره تحرکات جدید توابین و جمهوری اسلامی

مقاومت زندگی است! از این سنگرها گذر نخواهید کرد! «هنگامی که مدام به شما دروغ می‌گویند، نتیجه این نیست که شما این دروغ‌ها را باور می‌کنید؛ بلکه این است که دیگر هیچ‌کس به هیچ‌چیز باور ندارد. مردمی که دیگر نتوانند چیزی را باور کنند، نمی‌توانند نظری هم داشته باشند. نه تنها از توانایی اقدام به […]

مردمی بیدارتر در برابر دشمنی خوارتر

مقایسه شرایط کنونی با شرایط سال ۵۷ ۱. آیا مردم ایران در شرایط کنونی، نسبت به پیش از انقلاب ۵۷ قویتر شده‌اند یا ضعیف‌تر؟۲. آیا رژیم شاهنشاهی در مقطع انقلاب بهمن (از نظرسیاسی ، اقتصادی، مدنی و بین‌الملی) باثبات‌تر بود یا رژیم فقها در شرایط کنونی؟۳. ظرفیت‌های خیزش بزرگ کنونی و موانع پیش روی آن […]