دموکراسی و آزادی از نگاه چپ و مغلطه دموکراسی بورژوائی

همایون سپهوند گاهی به نوشته‌ها و گفته‌های کسانی برمی‌خوریم که دموکراسی و آزادی را به طور اعم و دموکراسی و آزادی موجود در کشور های غربی را به طور اخص، بورژوائی قلمداد می‌کنند و با تحقیر و تمسخر به آن نگاه می‌کنند؛ نتیجه این که در عمل هر گونه دموکراسی و آزادی را تخطئه می‌کنند. […]

جنگ اوکراین و جمهوری اسلامی و اپورتونیست‌های داخلی

امید نیک به تجربه ثابت شده که، اشتباه در قضاوت و کتمان حقیقت، یا از ضعف تئوریک ناشی می‌شود و یا بدتر آز آن، از منافع شخصی. شروع جنگ اوکراین از طرف روسیه با قهر و غلبه و امید پیروزی چند روزه، پای پوتین را به منجلاب کشتن انسان‌های بی‌دفاع و تخریب و ویرانی زیر […]

تحولات سرمایه‌داری جهانی؛ رقابت، جنگ، پیامد!

مصاحبه‌ی «نگاه» پیرامون جنگ روسیه در اوکراین با محمد رضا شالگونی توضیح سایت «راه کارگر»ـ مصاحبه «نگاه» با محمد رضا شالگونی درست یک سال پیش انجام گرفته است. در این مصاحبه در باره علت های جنگ اوکراین و پیش زمینه ها و عواقب آن مطرح شده است. شورش گروه واگنر به رهبری پریگوژین علیه کرملین […]

لزوم بازنگری چپ در انقلاب «زن، زندگی، آزادی»

امید نیک در بین ساده انگاری‌هایی که درباره انقلاب، در چپ سنتی و عوامانه رخ داده و می‌دهد، یکی این است که از تفکر و فرمول رابطه متضاد بین روبنا و زیربنا، رهایی و خلاصی نیافته و سعی دارد تا انقلاب را به تضاد بین روبنا و زیربنا، خلاصه کند. آنچه از نوشته‌های کلاسیک مارکسیتی، […]

ما و جنگ اوکراین – جمعی از هواداران حزب تودۀ ایران (داخل کشور)

برگرفته از اخبار روز با گذشت بیش از یک سال از وقوع جنگ اوکرایین شاهد آشکار شدن صف‌بندی‌های متفاوت میان حزب‌های کمونیست و کارگری جهان در برابر این جنگ هستیم. اکنون می‌توان سه خط موضع‌گیری را در میان حزب‎های کمونیست و کارگری مشاهده کرد. نقطه عطف این اختلاف‌نظرها در۲۲مین همایش حزب‎های کمونیست و کارگری در […]

سلطنت طلبان و شعار مرگ چپی‌ها

صادق افروز خون صد ها هزار چپ انقلابی در تاریخ ایران سرخ تر از آن است که با فعالیت های سلطنت طلبان رنگ ببازد. در ویدیویی که اخیرا منتشر شده در تظاهرات طیف متعلق به سلطنت طلبان ، خانمی شعار می دهد :”مرگ بر چپی” البته در همان تظاهرات هم جز یک خانم دیگر کسی […]

به مناسبت خاموشی هوشنگ ابتهاج (سایه) یادی از او و یادآوری هایی در باره او

با درگذشت هوشنگ ابتهاج (ه. الف. سایه) شعر معاصر فارسی یکی از خداوندگاران درخشان خود را از دست داد. سایه یکی از نخستین شاعران همگام شده با نیما یوشیج (سرچشمۀ جریان اصلی شعر معاصر فارسی) و در عین حال یکی از تواناترین غزل سرایان سرزمین ماست. همین دلبستگی او به شعر غنایی او را به […]

به بهانه حکم اشد مجازات برای حمید نوری

قاتلان بهترین فرزندان مردم، نمی توانند از عدالت بگریزند! حمید نوری، دادیار زندان گوهردشت و از عاملان و مجریان کشتار زندانیان سیاسی در تابستان خونین سال ۶۷، به حبس ابد محکوم شد. دادگاه استکهلم روز پنجشنبه ۲۳ تیر ماه (۱۴ ژوئیه) این حکم تاریخی را صادر کرد که موجب شور و شعف فراوان شد. این […]

سراب وحدت برسر ناخواسته‌ها

احمد سیف وحدت بر سر نخواستن‌ها- به یک معنا تازه اول بدبختی ما بود. یعنی کسانی شاه را نمی‌خواستند چون دوست داشتند خودشان «شاه» شوند، اما چپ‌ها و ملیون و دیگران اگرچه در نخواستن شاه با رهبران مذهبی هم‌داستان بودند ولی چیز دیگری می‌خواستند. بخش عمده‌ای از بدبختی این بود که به‌واقع نمی‌دانستند چه می‌خواهند؟ […]

مرگ اومانیسم: هدف وسیله را توجیه می‌کند

کاوه آهنگر انقلاب کبیر فرانسه، پس از هجده قرن فرمان آزادی از نظام فئودالیسم و بردگی انسان و شروع حکمرانی عقل و رهایی از ظلم و ستم کلیسا و مذهب را صادر کرد و به این ترتیب دوران روشنگری برای اروپا آغاز گردید. ژاکوبن‌های انقلابی با شب‌کلاه سرخ، زندان باستیل را فتح کردند و با […]

عارف (علی) پاینده مبارز استوار چپ ایران درگذشت

برگرفته از اخبار روز در سحرگاه جمعه ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ قلب عارف (علی) پاینده از فعالان سیاسی جنبش چپ ایران در ده­ه‌های سی تا شصت خورشیدی، از تپش باز ایستد و جان شیفته‌­اش آرام گرفت. عارف پاینده که دربین دوستان به نام علی شهرت داشت، در ۱۵ خرداد ۱۳۲۱ در روستای سلوط از توابع اردبیل […]

تاریخ سیاسی روز

کاوه آهنگر تاریخ سیاسی چپ، روز های جالبی را دیده و پشت سر گزارده است. قبل از مرگ استالین، استالین ابر مرد بود، اما زمانی که خروشچف در کنگره بیستم به نقد و نفرین از استالین پرداخت حزب کمونیست ایران اولین حزبی بود که گزارش خروشف را با تبریک و تکریم و هورا کشیدن های […]

سوسیالیسم دمکراتیک چیست؟

گفتگو با پیتر هودیس / برگردان آزاده رئیس دانا  نوشته حاضرمتن نوشتاری گفتگوی من با پیتر هودیس است. مصاحبه اصلی به زبان انگلیسی انجام شده و سپس نسخه فارسی مصاحبه تهیه شده و اکنون متن نوشتاری در اختیار علاقمندان قرار میگیرد. آزاده رئیس دانا پیتر بطور گسترده  در مورد تئوری مارکسیستی و سیاست های معاصر […]

رژیم پوتین در چنبره‌ی تناقض‌های خود است / گفت‌وگو با ایلیا مات‌ویِف

تظاهرات ضد جنگ اوکراین در سن پترزبورگ منبع سایت نقد اقتصاد سیاسی در ادامه‌ی انتشار سلسله یادداشت‌ها و مقالاتی که به دنبال تجاوز نظامی پوتین به اوکراین منتشر کردیم، گفت‌وگوی حاضر با ایلیا مات‌ویِف، پژوهشگر و آکادمیسین روس مقیم سن پترزبورگ را می‌خوانیم که در آن برخی تناقض‌ها و تضادهای امروزین جامعه‌ی روسیه و حکومت […]

خیزش تئوری سه جهان از گورستان تاریخ

دنیز ایشچی دنیز ایشچی یکی از مدل‌های نظری سیاسی امنیتی هنری کیسینجر در دوران جنگ سرد این بود که فاصله امپریالیسم آمریکا به دشمنانش باید نزدیکتر از آن باشد که دشمنانش به همدیگر. به کلام دیگر، اختلافات ما بین دشمنان آمریکا نسبت به همدیگر باید بیشتر از آن حدّت و شدّتی بوده باشد تا شدت […]

رادیو و تلویزیون بی‌بی سی و، راستی در پوستین چپ ازایران (فرخ رژیم نگهدار)

بابک خرمی امروزه، بنگاه سخن‌پراکنی بی‌بی سی، با دعوت مکرر از، سخنگوی چریک‌های شرمگین ونادم از گذشته خود، و با استفاده از آن‌ها، اهداف واپس گرای خود را در جهت حفظ رژیم حاضر در لفافه نظریات تئوریکی دنبال می‌نماید، سخن گوی چریک‌های نادم، نظریات خود را برای آینده ایران چنین توضیح میدهد. ۱- مهمترین کار […]

نقش پررنگ گفتمان چپ در جنبش دانشجویی از شاه تا شیخ

گرامی باد شانزده آذر روز دانشجو روز دانشجو یادآور یکی از هولناک ترین ایام تاریخ معاصر ایران است. دوران سرکوب و خفقان بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ . کودتایی که در آن بخشی از ارتش به سرکرده گی زاهدی و جمعی از لمپن – لات های تهران به سرکرده گی شعبان بی مخ، با […]

اقتصاد سیاسی کشتار ۶۷ – راه کار سوسیالیستی

فهم وجه اقتصاد سیاسی کشتار ۶۷ چندان دشوار نیست. در کنار حذف پست نخست‌وزیری، برای «میدان داده شدن به ایده‌ی جدید تجارت آزاد» می‌بایست باقی‌مانده‌ی نیروهای چپ در زندان به عنوان موانع احتمالی دربرابر پیشروی ایده‌ی جدید حذف شوند. آنان کسانی هستند که در دو مؤلفه با یکدیگر اشتراک دارند: ۱) خواهان برانداختن جمهوری اسلامی […]

بازاندیشی مسأله‌ی سازمان‌دهی امروز

دسپینا کوتسومبا و سوتیریس پاناگیوتیسترجمه ی : بیژن سپیدرودی “ما باید از این گرایش سنتی که فعالیت‌های سیاسی را به‌گونه‌ای در نظر می‌گیرد که گویی همه چیز در درون حزب، یا جبهه یا ائتلاف رخ می‌دهد، فاصله بگیریم. ما هم‌چنین باید از این تلقی ساده دست بکشیم که جنبش‌ها را کارزارها یا بسط برنامه‌های سیاسی […]

حمایت بیش از ۱۶۰ نفر از فعالین بین المللی چپ و کنشگران سیاسی – اجتماعی از اعتصاب کارگران پیمانی نفت

حمایت بیش از ۱۶۰نفراز فعالان بین المللی چپ، کنشگران سیاسی، اجتماعی، کارگری، زنان، حقوق بشر، رسانه ای، اهل قلم وهنرمندان، پناهجوئی، زیست محیطی، دانشگاهی، خانواده شهدا و دادخواهی، روزنامه نگاران ، رسانه ها … از اعتصاب کارگران پیمانی نفت ایران که پس از یک ماه همچنان ادامه دارد! همبستگی با اعتصاب کارگران پیمانی نفت ایران […]

سمت‌گیری «نگهدار» همواره معطوف به قدرت بوده است!

نسیم. م اخیرا آقای نگهدار توئیتی داشت و در آن نوشته بود؛ «از نامزدی تاجزاده حمایت کنیم به ۶ دلیل: ۱- به خاطر شجاعت در نقد رفتار رهبری ٢- به خاطر تلاش برای تمکین حکومت به رأی مردم ۳- به خاطر دفاع قاطع از منافع کشور ۴- به خاطر پیگیری ضرورت بازنگری قانون اساسی ۵- […]

آن چه باید در حزب تغییر کند

لویی آلتوسر، ترجمه‌ی آزاده ریاحی لویی آلتوسر (۱۹۱۸-۱۹۹۰)، فیلسوف برجسته‌ی مارکسیست فرانسوی در مقاله‌ی حاضر که در چارچوب مباحث نیمه‌ی دوم دهه‌ی ۱۹۷۰ در حزب کمونیست فرانسه نوشته شده ساختار فرمان‌دهی عمودی در حزب کمونیست فرانسه را مورد انتقاد قرار می‌دهد. این مقاله نخستین بار در چهار بخش در روزهای ۲۴ تا ۲۷ آوریل ۱۹۷۸ در لوموند، منتشر شد. زمان انتشار […]

خانه تکانی چپ!؟

هلمت احمدیان گفته می شود، چپ ایران محتاج یک «خانه تکانی جدی» است. «خانه تکانی» در سیاست می تواند معانی و منظورهای مختلفی را مد نظر داشته باشد و این تعابیر به این امر برمی گردد که خانه چپ را از چه ارزش ها و مفاهیمی می خواهیم بتکانیم. در این امر تردیدی نیست که […]

به نام ملت، به کام سلطنت؛ رژیم فقها فرزند خلف پهلوی‌ها

م-س چندی است که سلطنت طلبان در لوای چپ نوین می کوشند، با شکستن کاسه کوزه ها، برسر نیروهای انقلابی مخالف شاه، لاشه ی متعفن سلطنت را به عطر تجدد، دموکراسی و آزادی خواهی بیالایند و به نام نماد سکولاریسم به افکار عمومی بقبولانند. این بخش از به اصطلاح روشنفکران که تولیدشان در تطهیر نظام […]

ویژگی موقعیت کنونی: چالش‌ها و فرصت‌ها در دوره‌ای سرنوشت‌ساز

تهمورث آزادیخواه هر دوره ای مانند دوره کنونی یا دوره موقعیت انقلابی ضرروتاً به انقلاب و یا حتی دگرگونی های سیاسی واجتماعی پیشرو نمی انجامد. اما بی تردید هر موقعیت انقلابی سرشار از فرصت های تاریخی بی همتائی است که هرچند دهه یک بار پدید می آید و در صورت آماده بودن طبقه انقلابی و […]

بدرود لئو

«لئو پانیچ» از بزرگترین اندیشمندان مارکسیست معاصردیروز، در نوزدهم دسامبر، در سن هفتاد و پنج سالگی بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. او استاد پژوهش های اقتصاد سیاسی و اقتصادی سیاسی تطبیقی بود. «لئو پانیچ» از سال ۱۹۸۵ همکاری خود را با رالف «میلی باند» در هیئت ویراستاری سالنامه «سوسیالیست رجیستر» شروع کرد. «سوسیالیست رجیستر» […]

رهایش و دشمنانش چالش‌های پیشاروی امر رهایی

شیدان وثیق اِمانسیپاسیون، در جهان کنونی، جنبشی اجتماعی و سیاسی، نظری و عملی، برای رهایی از سه سلطه‌ی اساسی دوران ما یعنی سرمایه‌داری، دولت و مالکیت است. رهایی از همه‌ گونه سلطه‌ها بر طبیعت و بر انسان‌ها که جزئی از طبیعت‌اند. این همه اما برای ایجاد یک شکل زندگانیِ مشترک، مشارکتی و مکفی، در نفی کار […]

انتخابات امریکا و پی‌آمدهای آن برای خاورمیانه

یاسمین میظر مسئله‌ی انتخابات ایالات متحده تا حد زیادی به موقعیت کنونی بحران‌های سرمایه‌داری در سطح جهان مرتبط است. قابل‌تأمل است که سرمایه‌های بزرگ در سطح جهان شامل اغلب شرکت‌های بزرگ، از خودروسازهای بزرگ تا شرکت‌های بزرگ اینترنتی و… در چهار سال گذشته همه با ترامپ مخالف بودند و پیش از این انتخابات هم به‌وضوح […]

دو سناریو دو دیدگاه

دنیز ایشچی مقدمه دیدگاه اول مطرح میکند که آزادی و دموکراسی محوری ترین و مهم ترین هدف راهکاری چالش های بشری است. از طریق بسط و تعمیق آزادی و دموکراسی است که میتوان به سعادت و عدالت اجتماعی پایدار دست یافت. بر این اساس، مبارزه با دیکتاتوری و خفقان بزرگترین و محوری ترین استراتژی این […]

درباره‌ی فردریش انگلس

ولادیمیر ایلیچ لنین برگردان مهرداد امامی [دریغا]، چه چشمه‌ی جوشانی از خِرد درخشید و محو شد[افسوس] چه قلبی از تپش باز ایستاد‍!(برگرفته از شعر نکراسوف با نام «به یاد دوبرولیوبف») فردریش انگلس به تاریخ ۵ اوت ۱۸۹۵ در لندن از دنیا رفت. انگلس پس از دوست دیرینش کارل مارکس (که در ۱۸۸۳ در گذشته بود) […]

بیانیه‌ی فعالین چپ تبریز پیرامونِ قره‌باغ

گذشته‌ای درخشان همراه با زندگی مسالمت‌آمیز بین هر دو خلق آذربایجان و ارمنستان در جریان بوده است. هر دو خلق در سنگرهای واحدی به مصاف جبارین تاریخ رفته‌اند. بر تارکِ تاریخ هر دو خلق، مبارزه‌ای مشترک برای نیل به آرمان «آزادی و عدالت» ثبت شده است.به گمان ما صف خلق‌های آذربایجان و ارمنستان از صفوف […]

رهبران پوپولیست بند را آب داده‌اند

گفت‌وگو با نانسی فریزرترجمه‌ی شیرین کریمی باسکار سونکارا: برای شروع بگویید چه چیزی شما را ترغیب کرد درباره‌ی نولیبرالیسم پیشرو بنویسید؟ معلوم است که افراد زیادی این اصطلاح را به کار می‌برند. از نگاه شما این روند بیشتر در محیط‌های دانشگاهی ریشه دارد یا جاهای دیگر؟ نانسی فریزر: راستش سال‌هاست با این مفهوم دست‌ و […]