مارکسیسم، اخلاق، و سرشتِ انسان

فیل اکسپر − انگاره‌های اخلاقیِ ما از کجا می‌آیند؟ مارکس چون ماده‌باور بود نمی‌پذیرفت که بایدهای اخلاقی سرچشمه‌ای الهی دارند و از بیرون برای جامعه‌ی انسانی وضع شده‌اند. اما همچنین نمی‌پذیرفت که اخلاق صرفاً بر خرد استوار است. کارل فورلندر، سوسیالیست و فیلسوفِ آلمانی، در آغازِ سده‌ی بیستم می‌گوید: «وقتی کسی با مارکس از  اخلاق […]

جنگ اوکراین و سرنوشت بشریت

کاوه آهنگر جنگ اوکراین دوباره بشریت را با یکی از تناقضات در دوران جدید و پسامدرن روبرو ساخت. بشریت در این جنگ دوباره با دو قطب خدایگان و بنده روبرو می‌شود. قطب نخست همان خدایگان است که می‌تواند تصمیمات کلان بگیرد؛ مانند شروع جنگ، تولید یک کالا با یک برند در ابعاد نامحدود و غیره. […]

مارکس ناشناخته

مارتین نیکلاوس، ترجمه‌ی: حسن مرتضوی توضیح «نقد»: به مناسبت انتشار ترجمه‌ی تازه‌ای از گروندریسه‌ – اثر مهم و بسیار ارزنده‌ی کارل مارکس – به زبان فارسی، «نقد» با انتشار نوشتار پیشِ رو، مجموعه‌ای از جستارها و ارزیابی‌ها پیرامون این اثر را منتشر خواهد کرد. مشارکت پژوهشگران و علاقمندان، از راه تالیف و ترجمه، برای هرچه […]

هستی شناسی انسان در فلسفه‌ی علمی

کاوه آهنگر در روزگار نخستین پیدایش انسان بر روی صحنه‌ی گیتی، کار به عنوان اساسی‌ترین عامل موجب تغییر و تحول در طبیعت و خود انسان شد. خصلت‌های کار انسانی به قرار زیر بود: الف- منظور از کار یک روند جمعی است. انسان منفرد که بتواند به تنهایی کار و زندگی کند، نه وجود داشته و […]

الیناسیون؛ از خود بیگانگی

کاوه آهنگر متافیزیک ممکن می‌پنداشت که این «انسان» که از آن به صورت «من» یاد می‌کنیم امری یگانه و بی‌تغییر است که چون گویی (کره‌ای) یکپارچه و تو پر است که ویژگی‌های انسان از قبیل حسادت، غرور، خسّت و دیگر طبایع چون یک نقشه‌ی جغرافیایی بر آن نقش شده است. این گوی بی تغییر از […]

استقلال فرد

۱. آیا وحدت و همیاری انسان‌ها با هم‌دیگر با هویت و استقلال فردی آنها در تضاد است؟۲. مسخ‌شدگی انسان‌ها و از خود بیگانگی آنها در جامعه سرمایه‌داری، طی چه روندی صورت می‌گیرد؟۳. نظریه از خود بیگانگی(alienation theory) مارکس، برچه مبنائی استوار است؟ و راه حل نهائی او چیست؟ ۴. آیا کار وفعالیت آزادانه، داوطلبانه و […]